Obezite kişinin sağlığını olumsuz etkileyen ve ölümcül sonuçlara varabilecek dünya genelinde ciddi bir sağlık problemidir. Obezitenin fiziksel zararlarının yanında psikolojik olarak da kişide tahribatlara yol açabilmektedir. Bununla birlikte psikolojik problemlerin obeziteye sebep olabileceği gibi obezite de psikolojik problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Kısacası bu bir kısır döngü halini alabilmektedir. Bu sebeple özellikle obezite tedavisinde son yıllarda en çok tercih edilen yöntemlerden biri olan tüp mide ameliyatı öncesi psikolojik değerlendirme nasıl yapılır sorusu sağlıklı bir tedavi süreci için büyük öneme sahiptir.
Obezite tedavisinde Tüp Mide Ameliyatı
Obezite vücudun harcayabileceğinden fazla kalorinin, vücutta yağ olarak depolanması sonucu ortaya çıkan aşırı kilo problemidir. Ancak obezite aşırı kilo ile birlikte kalp-damar, inme, kısırlık gibi birçok yandaş hastalığı da beraberinde getirebilmektedir. Farklı sebepleri olmakla birlikte sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam alışkanlıkları en önemli nedenleri arasındadır.
Tüp mide ameliyatı kişinin midesinin büyük bir kısmının (yaklaşık %75-80) cerrahi işlemle alınmasıdır. Laparoskopik olarak gerçekleştirilen bu işlemde alınan midede iştah hormonun salgılandığı fundus adlı kısım da bulunmaktadır. Mide küçültme ameliyatı sonrasında kişinin mide hacmi küçüldüğü için daha az gıda alımı yapabilmekte ve daha çabuk tokluk hissi duyabilmektedir. Bununla birlikte iştah hormonu salgılayan kısım da alındığı için daha az yeme isteği duymaya başlar. Buna bağlı olarak hastalar hızlı ve etkili bir şekilde kilo verebilmektedir.
Kimler Tüp Mide Ameliyatı Olabilir?
Tüp mide ameliyatı olmak için belirli şartlar gerekir. Her obez kişiye bu tedavi yöntemi uygulanamayabilir.
Tüp mide ameliyatı olacak kişilerde aranan özellikler:
- Vücut kitle indeksi (VKİ) 40 ve üzeri, VKİ 35 ve üzeri olup yandaş hastalıkların olması,
- 18-65 yaş aralığında olması (vücut performansına göre değişebilir),
- Ülser, geniş mide fıtığının olmaması, varsa tedavi edilmesi,
- Madde bağımlılığının olmaması,
- Hormonal bir hastalığının olmaması
- Tedavi sürecini kaldıracak psikolojiye sahip olması gerekmektedir.
Bu şartlar içerisinden hastanın psikolojik durumu ameliyat öncesi ve sonrasında tedavinin başarısı için çok önemli bir etkendir.
Tüp Mide Ameliyatı Öncesi Psikolojik Değerlendirme
Günümüzde Sağlık Bakanlığı tarafından obezite cerrahisi yapılacak tüm merkezlerde tüp mide ameliyatı öncesinde, hastanın bir psikiyatrist tarafından psikolojik durumunun değerlendirilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Uzman Tarafından Tüp Mide Ameliyatı Öncesi Psikolojik Değerlendirme Nasıl Yapılır?
Psikolojik değerlendirmede hastaya;
- Ameliyatın nasıl yapıldığı ve sonrasında neler olacağı,
- Yeni beslenme ve yaşam tarzı,
- Tedavinin olası risk ve olumsuz etkileri hakkında bilgi verilmektedir. Ayrıca Neden ameliyat olmak istediği sorusu da sorulmaktadır.
Bununla birlikte hastanın;
- Ciddi bir psikiyatrik hastalığı,
- Alkol madde bağımlılığı,
- İntihar düşüncesi,
- Duygusal yeme bozukluğu olup olmadığı tetkik edilmektedir.
Psikolojik değerlendirmede kişinin temel bilgileri, yaşam alışkanlıkları, ekonomik ve sosyal durumu, motivasyon, stresle baş etme gibi konularda detaylı olarak incelenmektedir. Çünkü kişinin ameliyat sonrası, yaşam tarzını değiştirebilecek, verilen diyet ve egzersiz programına uyabilecek, değişime açık ve bu değişim sırasında yaşadığı stresle başa çıkabilecek bir ruh hali, gerektiğinde psikolojik destek almaya istekli olmak gibi tedavi sürecinin başarısı için çok etkili olabilmektedir. Psikiyatrist yaptığı değerlendirme sonucunda kişinin ameliyata uygun olup olmadığına karar verebilmektedir.
Tüp mide ameliyatından sonra kişinin vücudunda da çeşitli değişiklikler meydana gelebilmektedir. Bu süreçte kişi bedenindeki değişimlere ve yeni bedenine psikolojik olarak adapte olmaya çalışmaktadır. Ayrıca mide küçültme operasyonu tek başına kilo verme için yeterli değildir. Kişinin beslenme ve egzersizlerin olduğu yeni sağlıklı yaşam tarzı, sabrı ve iradesi bu süreç için çok önemlidir. Bu sebeple tüm bu süreçlerin farkında olarak bu süreçleri kaldıracak psikolojide olması gerekmektedir.
Ameliyat sonrası psikolojiyi etkileyen diğer bir etken sosyal çevredir. Obez kişinin tedavinin başarısı için sağlıksız yaşam alışkanlıklarını teşvik eden sosyal çevresini değiştirmesi gerekebilir. Bu süreci de yönetmeye hazır olmalıdır. Kısacası tüp mide ameliyatı sadece operasyon ile sınırlı olmayıp öncesi ve sonrasında fiziksel ve ruhsal olarak kişinin hazır olmasını gerektirmektedir. Cerrahi olarak kolay bir tedavi yöntemi olsa da süreç olarak kişiyi psikolojik yönde etkileyebilmektedir. Kişi hayatında köklü değişiklikler yaparak yeni vücuduna ve hayatına adapte olmaya çalışmaktadır. Bu yüzden psikolojik olarak ne kadar sağlam ve sağlıklı olursa tedavinin başarılı olma şansı o kadar artabilmektedir.
- Tüp mide ameliyatı - 26 Haziran 2024
- Zayıflatan yiyecekler - 16 Şubat 2024
- Mide Ameliyatı Sonrası Beslenme - 16 Şubat 2024