Dumping Sendromu Nedir?

Dumping sendromu nedir Obezite insan sağlığını her yönden olumsuz etkileyen çağımızın hastalığıdır. Obezite tedavisi için diyet, spor, ilaç gibi yöntemlerden sonuç alınamadığında cerrahi yöntemlere başvurulmaktadır. Obezite cerrahisi diğer bir adıyla bariatrik cerrahi ile mide hacmi küçültülerek gıda alımı azaltılıp, kişinin hızlı ve etkili bir şekilde kilo vermesi sağlanmaktadır. Ancak bazı bariatrik cerrahi uygulamalarından sonra çeşitli komplikasyonlar yaşanabilmektedir. Bunlardan biri de özellikle midenin büyük bir kısmının alındığı mide bypass ameliyatlarından sonra gelişebilen dumping sendromudur.

Dumping sendromu nedir

Sindirim ağızda başlayarak midede devam eder ve oradan da bağırsaklarda tamamlanır. Normal bir sindirim sürecinde besinlerin sindirim organlarında kalması gereken belirli süreleri vardır. Bu süreler içinde sindirim ve emilim işlemleri sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilip tamamlanabilmektedir. Dumping sendromunda mide içeriğindeki besinler normal sürelerinden daha hızlı ve kısa sürede yeterince sindirilemeden ince bağırsağa geçer. Bu durumda bağırsaklar genişler ve sindirim için bağırsaklardaki kan akışı hızlı bir şekilde artar. Bu da beyindeki kan akışını yavaşlatarak çeşitli semptomların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Obezite cerrahisinde tüp mide ameliyatında görülmeyen bu durum daha çok mide bypass ameliyatlarında görülebilmektedir. Özellikle gastrik bypass ameliyatında dumping sendromunun görülme sebebi midenin büyük bir kısmının devre dışı bırakılması ve oluşturulan küçük midenin direkt ince bağırsak ile bağlanmasıdır. Mide ile bağırsak arasında besin geçişlerini düzenleyen pilor kapakçığı vardır. Ancak gastrik bypassla birlikte bu pilor kapakçığı devre dışı bırakıldığı için besinlerin mideden ince bağırsağa geçişi kontrol edilemeyebilir. Bu da besinlerin mideden hızlı bir şekilde kontrolsüz olarak mideye geçişine neden olup dumping sendromunu ortaya çıkarabilmektedir. Özellikle yüksek oranda şekerli ve karbonhidratlı gıdaların tüketimi de sendromu tetikleyebilmektedir.

Dumping sendromu semptomların görülme zamanına göre erken dumping sendromu ve geç dumping sendromu olarak ikiye ayrılmaktadır.

• Erken dumping sendromunda gıda alımından 10 ila 30 dk içinde belirtiler görülmeye başlanır. İshal, mide bulantısı, şişkinlik, baş dönmesi, midede kramp ve ağrı, kalp atışında düzensizlik, ciltte renk değişikliği özellikle kızarma, soğuk terleme gibi belirtiler ile kendisini gösterir.
• Geç dumping sendromunun belirtileri gıda alımından 2 ila 3 saat arasında görülmeye başlanır. Terleme, açlık hissi, dikkatini toplamada zorlanma, yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi gibi belirtiler ortaya çıkmaktadır.

Her gastrik bypass ameliyatı sonrası dumping sendromu oluşmayabilir. Bu kişiden kişiye değişiklik gösterebilen bir durum olup ameliyat sonrasındaki yeme alışkanlıklardan da etkilenmektedir.

Dumping sendromunun önlenmesinde ve tedavisinde öncelikle kişinin beslenme alışkanlıkları gözden geçirilmektedir. Beslenme alışkanlıklarında dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar;

• Şekerli ve karbonhidrat içeren alkol, pirinç, patates, reçel, meyve suları, bal, şekerli gazlı içecekler, beyaz un gibi besinlerin tüketilmemesi gerekir.
• Öğünler küçük porsiyonlar şeklinde olmalıdır.
• Yemek yemeden en az 30 dk arayla sıvı tüketimi yapılmalı ve sıvılar yudumlanarak yavaş bir şekilde tüketilmelidir.
• Katı ve sıvı yiyecekler bir arada tüketilmemelidir.
• Acılı, baharatlı, ekşili yiyeceklerin tüketiminden özellikle ameliyattan sonraki ilk süreçlerde uzak durulmalıdır.
• Lifli ve protein ağırlıklı beslenilmeli ancak kırmızı et gibi mideyi yoran proteinler yerine bir süre beyaz et tercih edilmelidir.
• Tokluk hissinden sonra yemek yemeye devam edilmemelidir.

Dumping sendromu sıklıkla ilk 3 ay içerisinde görülebilmekte ancak zamanla doğru bir beslenme düzeni ile ortadan kalkmaktadır. Ancak ağır seyreden durumlarda ilaç ve cerrahi işlemlerin uygulanması gerekebilmektedir.

Dumping sendromu gastrik bypass gibi ameliyatların dışında mide ve yemek borusu kanserinde organların tamamının ya da büyük bir kısmın alınmasıyla da ortaya çıkabilmektedir.